اثربخشی زوج‌درمانی هیجان مدار بر تعهد زناشویی و دلزدگی زناشویی در زوجین نابارور

چکیده: (۱۷۷۰ مشاهده)
سابقه و هدف: ناباروری در سراسر جهان و در همه‌ی فرهنگ‌ها به عنوان یک تجربه استرس‌زا، بحرانی و تهدیدکننده‌ی ثبات فردی، زناشویی، خانوادگی و اجتماعی، شناخته شده است. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی زوج‌درمانی هیجان‌مدار بر تعهد زناشویی و دلزدگی زناشویی در زوجین نابارور انجام شد.
مواد و روش‌ها: روش این پژوهش، نیمه‌تجربی و طرح پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعۀ آماری را زوج‌های نابارور مراجعه‌کننده به مراکز خصوصی زنان و نازایی شهر قم در نیمه‌ی دوم سال ۱۳۹۴ و نیمه اول سال ۱۳۹۵ تشکیل دادند که از میان آن‌ها ۳۰ زوج به‌صورت نمونه‌گیری هدفمند بر اساس ملاک‌های ‌ورود به پژوهش برگزیده شدند و به‌صورت تصادفی در دو گروه آزمون (۱۵ زوج) و کنترل (۱۵ زوج) جای گرفتند و مطابق با طرح، تحت سنجش دوگانه پیش‌آزمون ـ پس‌آزمون (پس از ۳۵ روز) درآمدند. ابزار گردآوری اطلاعات برای این پژوهش سیاهه تعهد زناشویی (DCI) و مقیاس دلزدگی زناشویی (CBM) بود. زوج‌های گروه آزمون به مدت ۱۰ جلسه (هفته‌ای دو جلسه) تحت زوج‌درمانی هیجان‌مدار قرار گرفتند. برای تحلیل داده ها از نرم‌افزار Spss و آزمون‌های تحلیل کواریانس چند متغیری و تک متغیری استفاده شد.
یافته‌ها: یافته‌های تحلیل کوواریانس چندمتغیری نشان داد که زوج‌درمانی هیجان‌مدار باعث افزایش معنادار میانگین نمرات پس‌آزمون متغیر تعهد زناشویی و خرده مقیاس‌های آن (تعهد شخصی، تعهد اخلاقی، تعهد ساختاری) در گروه آزمون، در سطح ۰۵/۰p< معنادار است. هم‌چنین نتایج تحلیل کوواریانس تک‌متغیری بیانگر آن بود که میانگین نمرات پس‌آزمون متغیر دلزدگی زناشویی در گروه آزمون و کنترل در سطح 01/0p< تفاوت معناداری با یکدیگر دارند. نتیجه‌گیری: بر این اساس می‌توان نتیجه گرفت که آموزش مبتنی بر زوج‌درمانی هیجان‌مدار باعث بهبود تعهد زناشویی در زوجین گردیده و دلزدگی زناشویی‌ را کاهش می‌دهد. نویسندگان: معصومه صیادی* ۱، سعید شاه حسینی تازیک۲، یاسر مدنی۳، مسعود غلامعلی لواسانی۴ ۱- کارشناس ارشد، گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران. ، m.sayadi@ut.ac.ir ۲- کارشناس ارشد، گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران. ۳- استادیار، گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران. ۴- دانشیار، گروه روان‌شناسی تربیتی و مشاوره، دانشکده روان‌شناسی و علوم تربیتی، دانشگاه تهران، ایران.